Alimlər James Webb Kosmik Teleskopundan istifadə edərək Perseus Molekulyar Buludunda 6 sahibsiz planet aşkar ediblər. Qeyd edilib ki, planetlərdən birinin kütləsi Yupiterdən 5 dəfə böyük olub ki, bu da təxminən 1600 Yerə bərabərdir.
ABŞ Aeronavtika və Kosmik Agentliyinin (NASA) Ceyms Uebb Kosmik Teleskopu (JWST) yarım onlarla tək "boş" planet (heç bir ulduza bağlı olmayan) aşkar edib.
Planetlər Yupiterdən təqribən 960 işıq ili uzaqlıqda, Perseus Buludu və "NGC 1333" dumanlığında aşkar edilib.
Qeyd olunub ki, JWST-nin infraqırmızı kameraları ilə çəkilən NGC 1333-ün turbulent mühitində qaz və toz birləşərək ulduzlar və digər göy cisimlərini əmələ gətirir.
Lakin astronomların fikrincə, altı “boş” planet Yupiterdən daha böyükdür. Araşdırmanın aparıcı müəllifi Con Hopkins Universitetindən astrofizik Dr. Adam Langeveld dedi: “Biz ulduzların əmələ gəlməsi prosesinin sərhədlərini araşdırırıq. Əgər gənc Yupiterə bənzər bir göy cismi varsa, onun uyğun şəraitdə ulduza çevrilməsi mümkün ola bilərmi? "Bu, həm ulduzların, həm də planetlərin əmələ gəlməsini anlamaq üçün vacibdir."
BİR ULDUZA BAĞLI OLMADAN PLANET YARALMASI MÜMKÜNDÜR
Araşdırmanın müəlliflərindən biri Cons Hopkins Universitetinin prorektoru və astrofizik prof. Dr. “Biz Uebbin infraqırmızı dalğa uzunluqlarında görünməmiş həssaslığından istifadə edərək gənc ulduz klasterinin ən zəif üzvlərini axtarmaq üçün istifadə etdik və astronomiyada əsas sualı həll etməyə çalışdıq: Ulduz yaratmaq üçün kifayət qədər yüngül kütlə nədir,” Rey Cayavardhana deyir. “Tədqiqat ulduzlar kimi formalaşan ən kiçik “sərbəst üzən” cisimlərin kütləsinin ulduzların ətrafında fırlanan nəhəng ekzoplanetlərlə üst-üstə düşdüyünü ortaya qoydu”, o deyib.
Cayavardhananın müşahidəsi sübut edir ki, planetlər qaz və toz buludunu yığaraq, hətta mərkəzdə ulduz olmasa belə əmələ gələ bilirlər.
BİRİNİN KÜTLƏSİ 1600 YER ÜZÜNƏ BƏRABİRDİR
Tədqiqatda qeyd olunub ki, yeni aşkar edilmiş “boş” planetlərdən birinin kütləsi Yupiterdən 5 dəfə böyükdür ki, bu da təxminən 1600 Yerə bərabərdir.
'QƏHVƏVİ Cırtdan' DA TAPILDI
Sözügedən göy cisminin ətrafındakı tozlu diskin bir ulduz meydana gəlməsinə bənzədiyi və burada 'mini planetlərin' meydana gəlməsinin mümkün olduğu ifadə edildi.
Tədqiqatçılar 'NGC 1333'-də 5-10 Yupiter kütləsi olan yeni doğulmuş ulduzlar və planetlərə əlavə olaraq, "qəhvəyi cırtdan" adlı çox nadir bir göy cismini və yaxınlıqda planet kütləsi olan bir göy cismini aşkar etdilər.
"Qəhvəyi cırtdanlar" nə planet, nə də ulduz olmayan və ümumiyyətlə planetlərdən daha kütləsi olan, lakin ulduzlar qədər kütləsi olmayan səma cisimləri kimi tanınır.